CoQ10 เป็นหนึ่งในสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยเพิ่มพลังงาน โดยเฉพาะผู้ที่เป็นโรคหัวใจ ผู้สูงอายุหรือคนที่เหนื่อยง่าย จะเห็นได้ชัดเจนว่า กิน Q10 แล้วรู้สึกกระปรี้กระเปร่า มีพลังงานเพิ่มขึ้น ไม่เหนื่อยง่าย เหมือนย้อนวัยได้เป็น 10 ปี แต่ในคนที่สุขภาพดี อายุยังน้อย กิน Q10 ไม่ค่อยเกิดประโยชน์เท่าไหร่นะคะ
อย่างสามีแป้งอายุ 54 ปี เมื่อ 4 ปีที่แล้ว เคยให้กิน Q10 300 mg ต่อวัน เป็นเวลา 2 เดือน แกบอกว่า รู้สึกเฉยๆ แป้งเลยงดวิตามินไป
แต่ช่วงปลายปี 2565 บ่นเหนื่อย ลองให้กิน Q10 อีกครั้ง ผลปรากฏว่า มีเรี่ยวแรงมากขึ้น ไม่ค่อยเหนื่อยเหมือนเมื่อก่อน
Coenzyme Q10 หรือเรียกว่า CoQ10 เป็นสารประกอบที่ช่วยสร้างพลังงานในเซลล์ของมนุษย์ จ่ายพลังงานให้กับเซลล์ ขนส่งอิเล็กตรอน และควบคุมระดับความดันโลหิต
บทบาทสำคัญอื่นๆ ของ CoQ10 คือ การทำหน้าที่เป็นสารต้านอนุมูลอิสระและปกป้องเซลล์จากความเสียหายจากปฏิกิริยาออกซิเดชั่น
ปฏิกิริยาออกซิเดชั่นที่เกิดขึ้นในร่างกาย เรียกว่า กระบวนการ
เมตาบอลิซึม( Metabolism )
CoQ10 เป็นสารที่พบได้ทั่วร่างกาย พบมากในหัวใจ ตับ ไต และตับอ่อน ถูกเก็บไว้ในไมโตคอนเดรียของเซลล์
เรียกว่า "โรงไฟฟ้า" ของเซลล์ ซึ่งเป็นเหตุผลว่าทำไม CoQ10 จึงเกี่ยวข้องกับการผลิตพลังงาน
ร่างกายสามารถผลิต CoQ10 ได้ตามธรรมชาติ แต่การผลิตมีแนวโน้มลดลงตามอายุ เมื่อเราอายุล่วงเลยไปประมาณ 40 ปี
CoQ10 สารต้านอนุมูลอิสระที่ปกป้องเซลล์จากอนุมูลอิสระ ถูกนำมาใช้ในทางการแพทย์เป็นเวลาหลายทศวรรษ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเทศญี่ปุ่นใช้สำหรับการรักษาโรคระบบหลอดเลือดและหัวใจ อายุรแพทย์โรคหัวใจมักจ่ายอาหารเสริม CoQ10 ให้ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจทุกราย
อนุมูลอิสระในปริมาณที่มากเกินไปจะก่อให้เกิดความเสียหายจากปฏิกิริยาออกซิเดชัน ซึ่งอาจรบกวนการทำงานของเซลล์ตามปกติ นานวันเข้าทำให้เกิดปัญหาสุขภาพหลายอย่าง เช่น โรคหัวใจ เบาหวาน มะเร็ง ฯลฯ
มีประโยชน์อย่างไร
1. อาจช่วยรักษาภาวะหัวใจล้มเหลว
ภาวะหัวใจล้มเหลวมักเป็นผลจากภาวะหัวใจอื่นๆ เช่น โรคหลอดเลือดหัวใจหรือความดันโลหิตสูง ซึ่งอาจทำให้เกิดความเสียหายจากปฏิกิริยาออกซิเดชันเพิ่มขึ้น การอักเสบของหลอดเลือดดำและหลอดเลือดแดง
งานวิจัยบางชิ้นแสดงให้เห็นว่า CoQ10 สามารถเพิ่มประสิทธิผลในการรักษาผู้ที่มีภาวะหัวใจล้มเหลวได้
การทบทวนการศึกษา 14 ชิ้นอีกครั้ง พบว่า ผู้มีภาวะหัวใจล้มเหลวที่รับประทานผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร CoQ10 มีอัตราการเสี่ยงชีวิตลดลงและเพิ่มความสามารถในการออกกำลังกายดีขึ้นเมื่อเทียบกับผู้ที่รับประทานยาหลอก
2. สามารถช่วยเรื่องการเจริญพันธุ์
ภาวะเจริญพันธุ์ของเพศหญิงจะลดลงตามอายุ เนื่องจากปริมาณการผลิตและคุณภาพของไข่ที่มีอยู่น้อยลง
CoQ10 เกี่ยวข้องโดยตรงกับกระบวนการนี้ เมื่ออายุมากขึ้น การผลิต CoQ10 จะน้อยลง ร่างกายจึงมีประสิทธิภาพในการปกป้องไข่จากอนุมูลอิสระลดลง
ในทำนองเดียวกัน สเปิร์มของผู้ชายไวต่อความเสียหายจากปฏิกิริยาออกซิเดชัน ซึ่งอาจส่งผลให้จำนวนสเปิร์มลดลง คุณภาพของสเปิร์มไม่ดี และเกิดภาวะมีบุตรยาก
งานวิจัยหลายชิ้นสรุปว่า การเสริม CoQ10 อาจช่วยเรื่องคุณภาพของไข่และสเปิร์มให้มีความแข็งแรงเพิ่มขึ้น
3.อาจช่วยปกป้องผิวให้แข็งแรง
จากการศึกษาหนึ่งในปี 2558 การใช้ CoQ10 กับผิวหนังโดยตรงอาจลดความเสียหายจากอนุมูลอิสระทั้งภายในและภายนอก โดยเพิ่มการผลิตพลังงานในเซลล์ผิว
เมื่อใช้ CoQ10 กับผิวหนังโดยตรง อาจช่วยลดความเสียหายจากปฏิกิริยาออกซิเดชั่นที่เกิดจากรังสี UV และช่วยลดความลึกของริ้วรอย ป้องกันความเสียหายต่อผิวหนัง ซึ่งอาจช่วยชะลอวัยของผิวให้แข็งแรง ตามการศึกษาของมนุษย์และการทดลองในสัตว์
4. สามารถลดอาการปวดศรีษะ
การทำงานของไมโตคอนเดรียที่ผิดปกติ ทำให้เพิ่มการดูดซึมแคลเซียมจากเซลล์และการผลิตอนุมูลอิสระที่มากเกินไป ซึ่งอาจส่งผลให้เซลล์สมองมีพลังงานต่ำและอาจทำให้เกิดไมเกรนได้
การศึกษาขนาดเล็กอีกชิ้นหนึ่งในกลุ่มตัวอย่าง 80 คน พบว่า ผู้ที่รับประทาน CoQ10 100 มิลลิกรัมต่อวัน มีผลทำให้ความถี่ ความรุนแรง และระยะเวลาของการเป็นไมเกรนลดลงอย่างมีนัยสำคัญ โดยไม่มีรายงานผลข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์
นอกจากนี้ การศึกษาหนึ่งในปี 2560 แสดงให้เห็นว่า CoQ10 อาจช่วยลดความถี่ของอาการปวดศีรษะ ทำให้อาการปวดสั้นลงและรุนแรงน้อยลง
5.สามารถช่วยในการออกกำลังกาย
ความเครียดจากปฏิกิริยาออกซิเดชันอาจส่งผลต่อการทำงานของกล้ามเนื้อ และส่งผลต่อประสิทธิภาพการออกกำลังกาย
ยิ่งไปกว่านั้น การเสริม CoQ10 อาจช่วยลดความเหนื่อยล้า ซึ่งอาจช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการออกกำลังกายได้ด้วย
6. อาจช่วยเรื่องเบาหวาน
การทบทวนหนึ่งจากการศึกษา 13 ชิ้น แสดงให้เห็นว่า CoQ10 สามารถลดน้ำตาลในเลือดและระดับฮีโมโกลบิน A1c (HbA1c) ซึ่งเป็นเครื่องหมายของการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดทุก 3 เดือนในผู้ที่เป็นเบาหวานชนิดที่ 2
7.ช่วยลดผลข้างเคียงของยากลุ่มสแตติน(Statin)
เป็นยาที่ช่วยลดระดับคอเลสเตอรอล มีผลช่วยป้องกันภาวะหัวใจวาย แต่ผลข้างเคียงคือ ทำให้เกิดอาการปวดกล้ามเนื้อและอ่อนแรง ซึ่งมักเกิดในเพศหญิง งานวิจัยบางชิ้นแนะนำว่า CoQ10 อาจลดผลข้างเคียงเหล่านี้ได้
การทบทวนในปี 2018 พบว่าการเสริม CoQ10 ช่วยลดอาการปวดกล้ามเนื้อ ตะคริว และความล้าของกล้ามเนื้อที่เกิดจากยากลุ่ม statin
CoQ10 มีอยู่ 2 รูปแบบคือ ยูบิควินอล(Ubiquinol) และ ยูบิควิโนน(Ubiquinone)
Ubiquinol คิดเป็น 90% ของ CoQ10 ในเลือดและเป็นรูปแบบที่ดูดซึมได้มากที่สุด ดังนั้นควรเลือกอาหารเสริมที่มีรูปแบบยูบิควินอล(Ubiquinol)
ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร CoQ10 มีจำหน่ายในขนาดต่างๆ ตั้งแต่ 30- 600 มก.
มีการใช้ปริมาณ 100–400 มก. ต่อวันในการศึกษาเกี่ยวกับสุขภาพของหัวใจ ในขณะที่ปริมาณตั้งแต่ 600–3,000 มก. ถูกใช้เพื่อรักษาความผิดปกติของระบบประสาท
เนื่องจาก CoQ10 เป็นสารประกอบที่ละลายในไขมัน การดูดซึมจึงช้าและจำกัด การเสริม CoQ10 พร้อมอาหารสามารถช่วยให้ร่างกายดูดซึมได้ดีกว่า
Q10 พบมากในอาหารหลายประเภท ดังนี้
เครื่องในสัตว์: หัวใจ ตับ และไต
เนื้อติดมันบางส่วน: เนื้อหมู เนื้อวัว และเนื้อไก่
ปลาที่มีไขมัน: ปลาเทราต์ ปลาเฮอริ่ง ปลาแมกเคอเรล และปลาซาร์ดีน
พืชตระกูลถั่ว: ถั่วเหลือง ถั่วเลนทิล และถั่วลิสง
ถั่วและเมล็ดพืช: เมล็ดงาและถั่วพิสตาชิโอ
น้ำมัน: น้ำมันถั่วเหลืองและน้ำมันคาโนลา
ผลไม้ ผัก ผลิตภัณฑ์นม และซีเรียลบางประเภทก็มี CoQ10 เช่นกัน แม้ว่าในปริมาณที่น้อยกว่ามาก
การเสริมด้วย CoQ10 สามารถใช้ได้ในปริมาณสูงถึง 1,200 มก.ต่อวัน
ผลข้างเคียง
อาจมีอาการนอนไม่หลับ(ในกรณีที่กินในมื้อเย็น)หรืออาหารไม่ย่อย เสียดท้อง ปวดท้องหรือท้องไส้ปั่นป่วน
หมายเหตุ ไม่ควรใช้ยานี้หากกำลังรับประทานยาบางชนิด เช่น Warfarin (Jantoven) และยารักษามะเร็งบางชนิด
ที่มา :
www . healthline . com/nutrition/coenzyme-q10
www . medicalnewstoday . com/articles/327209
draxe . com/nutrition/all-about-coq10/
